Bipolar Bozukluk

 

Bipolar bozukluk, diğer deyişle iki uçlu duygu durum bozukluğu kişinin günlük aktivitelerini sağlıklı bir şekilde sürdürmesini engelleyen psikolojik bir rahatsızlıktır. Halk arasında manik-depresif olarak da bilinen bu rahatsızlık dönemsel enerji değişikliklerine sebep olur. Bu kişilerin ruh hali iki uç arasında gider gelir. Mani dönemlerindeki hiperaktif ruh hali sonrasında yerini intihar düşüncelerine kadar gidebilecek çökkün bir ruh haline bırakır. Bu rahatsızlığa sahip olan kişiler mani dönemlerinde çok enerjik, mutlu, heyecanlı ve hareketliyken; depresif dönemlerde son derece mutsuz, içe kapanık ve isteksiz olabilirler.

Bipolar bozuklukta iki mani atağı arasında ne kadar zaman geçeceği kesin değildir. Rahatsızlığın şiddetine göre bazen yılda birkaç defa atak dönemi olabilir. Bipolar bozukluğuna sahip olan kişiler atak dönemleri geldiğinde bunu hissedebilirler, ancak ileri derecede bipolar rahatsızlığı olan kişiler bunu fark edemeyebilir ve atak dönemleri boyunca hastanede kalmaları gerekebilir.

 

Pexels Ivan Samkov 6788686

 

Bipolar Bozukluk Nedenleri

Bipolar bozukluğun kesin nedeni tam olarak bilinemese de bazı genetik ve çevresel faktörlerin bu rahatsızlığı geliştirmede etkili olduğu düşünülmektedir. Birincil derecede akrabalar arasında bipolar bozukluğa sahip birinin olması ve travmatik yaşam deneyimleri bipolar bozukluğa yatkınlığı artırabilmektedir.

Bipolar Bozukluk Belirtileri

Bipolar bozukluk mani ve depresyon dönemlerinde farklı belirtilerle kendini göstermektedir.

Mani dönemine ait belirtiler:

  • Uyku problemleri (uyku ihtiyacında azalma)
  • Yüksek enerji ve duygudurum
  • Yüksek özgüven
  • Cinsel istek artışı
  • Odaklanmada zorluk
  • Alkol ve madde kullanımında artış
  • Çok para harcama
  • Konuşma hızında artış
  • Yargılama ve değerlendirme becerisinde azalma
  • Yoğun atak dönemlerinde halüsinasyon

Depresif döneme ait belirtiler:

  • Uyku problemleri (fazla uyuma, kaliteli uyuyamama, sık uyanma)
  • Enerjide azalma ve yaşamdan zevk alamama
  • Değersiz, yetersiz, kusurlu ve özgüvensiz hissetme
  • Cinsel istekte azalma
  • Odaklanmada zorluk
  • İştah değişikliği; kilo kaybı ya da kilo alımı
  • Ölüm ya da intihar düşünceleri

Bipolar Bozukluk Tanı ve Tedavi Şekilleri

Bipolar bozukluk bir ruh sağlığı uzmanı tarafından yukarıdaki belirtiler incelenerek ve atak dönemleri hakkında detaylı görüşmeler yapılarak tespit edilebilir. Eğer bipolar bozukluğa sahip olan kişi depresyon atağı döneminde yardım almaya geldiyse bipolar bozukluk olduğunun anlaşılması kolay olmayabilir. Ayrıca bu kişiler mani dönemlerinde gerçeği değerlendirmede zorluk yaşadıkları için bir problem olduğunu fark edemeyebilirler. Bu sebeple, tedaviye başvurmalarında aile veya yakın çevrelerinin destek ve yönlendirici olması gerekebilir.

Tedavi için psikiyatrın önerdiği duygudurum düzenleyici ilaç tedavisi kullanılması gerekebilir. Bunun yanı sıra atak dönemleriyle alakalı farkındalık sahibi olmak ve bu dönemleri daha kolay atlatabilmek için yüz yüze veya online psikoterapi desteği alınabilir. Online psikoterapi bilimsel araştırmalara göre en az yüz yüze psikoterapi kadar etkin olan bir tedavi şeklidir.