Tükenmişlik Sendromu Nedir?
Tükenmişlik gündelik yaşantımız içerisinde sıklıkla hissettiğimiz bir durum olmakla birlikte bir kavram olarak daha çok çalışma hayatında karşımıza çıkmaktadır. Evliliğinizde, aile ve arkadaşlık ilişkilerinizde tükenmiş hissedebilirsiniz. Ancak bir kavram olarak tükenmişlik sendromu yoğun bir çalışma hayatı olan kişilerin bir süre sonra kendilerini duyarsız, başarısız, depresif ve isteksiz olarak hissetmeleri durumu ile karakterizedir. Yapılan araştırmalar daha çok insanlarla yüz yüze iletişimin olduğu meslekleri yapan kişilerin tükenmişlik sendromu riski altında olabileceklerini öne sürmektedir.
Tükenmişlik Sendromunun Belirtileri
Tükenmişlik sendromu pek çok fiziksel, duygusal, düşünsel belirti ile kendini gösterebilir. Tükenmişlik sendromunun belirtilerini fark etmek, tedavi olma açısından önem arz etmektedir. Bu sebeple özellikle sağlık çalışanları, öğretmenler, sosyal hizmet uzmanları gibi yoğun şekilde yüz yüze iletişimin olduğu işleri yapan kişilerin bu belirtilere karşı dikkatli olması önemlidir.
Uyku düzeninde bozulmalar, dikkat eksikliği ve odaklanma problemleri, sürekli olarak yorgun hissetmek ve tıbbi bir nedenle açıklanamayan mide ve bağırsak sorunları ile vücut ağrıları tükenmişlik sendromunun fiziksel belirtisi olabilir. Karamsarlık, değersizlik hisleri, geleceğe yönelik umutsuzluk, mesleğe yönelik düşük özgüven, kendine yönelik özgüven eksikliği, işten ve iş arkadaşlarından uzaklaşma isteği, işteki durumlara karşı duyarsızlık ve yapılması gereken işleri erteleme tükenmişlik sendromunun duygusal ve sosyal belirtileri olabilir.
Tükenmişlik Sendromunun Nedenleri
Başkalarının yoğun taleplerinin olduğu hizmet sektörü ve sosyal yardım gibi alanlarda çalışan kişiler bu taleplerin baskısı sonucunda kendilerini yoğun bir stresin altında hissedebilirler. Böyle baskı durumlarının sürekli olmaya başlaması bir yerden sonra en basit iş yüklerini yapabilmek de son derece zor bir hale gelebilir. Hayır demekte zorlanan ve fedakarlık şeması yüksek olan kişiler tükenmişlik sendromuna yakalanma konusunda risk grubundadır. Müşteri memnuniyeti gerektiren işlerde çalışan kişiler de benzer şekilde sürekli olarak iyi bir performans sergilemek zorunda kaldıkları için de risk grubuna gireceklerdir. Sağlık ve sosyal destek ile ilgili bir alanda çalışan kişiler de yaptıkları işin yaşamsal bir karşılığı olması sebebiyle sürekli ve tam bir performans sergilemek zorunda kalabilirler ve bu durum bir süre sonra tükenmişlik sendromuna yol açabilir.
Günümüzde sıkça tartışılan ve belki de tükenmişlik sendromuna en çok sebep olan konu iş ortamında mobbing durumu ve desteksiz bir ortamdır. İş yükü ne kadar ağır olsa da eğer iş ortamında sağlıklı ve birbirlerini koruyan insanlar varsa tükenmişlik sendromu oluşmayabilir.
Tükenmişlik Sendromu ile Baş Etme Yöntemleri
Tükenmişlik sendromunu çözmek için öncelikli olarak bu sendromun oluşmasına sebep olan olası faktörler belirlenmeli ve bunların etkileri nasıl azaltılabilir onlara bakılmalıdır. Bu faktörler mümkün olduğunca sağlıklı bir şekilde ele alındıktan sonra bu sendroma sahip kişilerin hayatına koruyucu faktörler yerleştirilmelidir. Zaman zaman küçük molalar vermek, iş dışında arkadaşlıklar geliştirmek ve hobi alanları oluşturmak tükenmişlik sendromuna yakalanmanın önüne geçebilir.
Alınan tüm önlemlere rağmen tükenmişlik sendromuna yakalanan bir kişi profesyonel psikolojik desteğe başvurabilir. Profesyonel destek sayesinde içinde bulunduğu durumu başka şekillerde anlamlandırmayı öğrenebilir ve yeni beceriler geliştirerek kendi başına iş yeri stresi ile daha kolay başa çıkabilir. Tükenmişlik sendromu online psikoterapi ile ele alınabilen bir sorundur. Kendinizde böyle bir durum olduğunu düşünüyorsanız online psikoterapi seçeneğinden faydalanabilirsiniz.